شکست خوردن یکی از بخشهای جدائی ناپذیر و البته ناخوشایند اکوسیستم استارتاپی در سراسر دنیا به شمار میرود. با اینحال هیچ کارآفرینی دلش نمیخواهد کسب و کارش با شکست روبرو شود؛ چه این شکست در همان ابتدای کار باشد چه بعد از گذشت پنج سال فعالیت! واقعیت اینست که حتی اگر ایده مناسبی برای راه اندازی استارتاپ داشته باشید باز هم ممکن است عاقبت کسب و کارتان به شکست ختم شود.
شکست مقدمه پیروزی است اما …
این جمله شاید برای کسانی که روزی روزگاری در یکی از مراحل کار یا زندگیشان شکست خوردهاند مایه امیدواری باشد اما مسلما به این معنا نیست که بدون آینده نگری و درس گرفتن از شکستهای دیگران، پیمودن یک مسیر پیچیده را برای راه اندازی یک کسب و کار موفق آغاز کنید. وبسایت CBInsights با مصاحبه و آنالیز گفتههای کارآفرینان و کارکنان 101 استارتاپ شکست خورده مهمترین عوامل شکست آنها را فهرست کرده است. در ادامه این مطلب قصد داریم همراه با شما بخشی از این عوامل را مورد بررسی قرار دهیم:
1 – عدم نیاز بازار (42 درصد)
طبق بررسیهای CBInsights بزرگ ترین دلیل برای شکست استارتاپ ها اینست که صاحبان آنها محصولی را ساختهاند که به اندازه کافی بازار به آن نیازی ندارد. ممکن است به نظر خودتان ایده یا محصول ارزشمندی داشته باشید اما این ایده هیچ نیاز ضروری یا مشکل مهمی از افراد جامعه را برطرف نکند. با توجه به اینکه 42 درصد از شکست ها در جامعه بررسی شده توسط CBInsights ناشی از عدم نیاز بازار بوده است بنابراین پیش از هرچیز لازم است مطمئن شوید بازار روی خوشی به شما نشان خواهد داد.
2 – اتمام سرمایه (29 درصد)
در این گزارش، از دست دادن سرمایه در طول مسیر فعالیت و یا عدم توانایی در جذب سرمایه دومین عامل برای شکست استارتاپ ها شناخته شده است. پیش از آنکه به طور جدی وارد میدان شوید سعی کنید تخمین مناسبی برای هزینههایتان داشته باشید و روی این موضوع که چطور باید سرمایه خود را مصرف کنید به صورت جدی فکر کنید.
3 – نداشتن تیم مناسب (23 درصد)
اگر به فکر راه اندازی یک استارتاپ تخصصی هستید همسر یا حتی دوست صمیمیتان که هیچ دانش یا مهارت مفیدی برای کمک به شما ندارند نمیتوانند گزینههای مناسبی برای همکاری با شما باشند. تمام تلاش خود را به کار بگیرید تا مناسبترین افراد با تواناییهای مرتبط را در بهترین موقعیتهای کاری قرار دهید.
4 – مغلوب شدن در میدان رقابت (19 درصد)
اینکه یک رقیب بزرگ شما را از میدان خارج کند یا آنقدر رقبای کوچک داشته باشید که جایی برای نفس کشیدنتان باقی نگذارند چهارمین رتبه را در میان عوامل شکست کسب و کارهای نوپا به خود اختصاص میدهد. با اینحال اگر ایدهای در ذهن دارید که همین حالا هم رقبایی دارد لازم نیست نگران شوید؛ داشتن رقیب میتواند نشانهای برای این موضوع باشد که بازاری برای محصول یا سرویس شما وجود دارد.
5 – مسائل مرتبط با قیمت گذاری محصول و هزینه ها (18 درصد)
اگر قرار باشد محصول شما نسبت به ارزش آن به حدی گران قیمت باشد که هیچ کس تمایلی به خرید آن نداشته باشد احتمالا به زودی شکست خواهید خورد. برعکس اگر قیمت محصولتان بیش از اندازه پایین باشد ممکن است در تأمین هزینه های خود با مشکل روبرو شوید. بنابراین سعی کنید قیمت مناسبی برای محصول خود در نظر بگیرید. اگر به بودجه زیادی نیاز دارید و قیمت تمام شده محصولتان نیز بالا خواهد بود ابتدا مطمئن شوید مشتریان شما حاضرند هزینهاش را پرداخت کنند.
6 – محصول ضعیف و ناخوشایند (17 درصد)
برخی از کارآفرین ها صرفا به این دلیل شکست میخورند که بدون دانش، فعالیت خود را در حوزهای تخصصی آغاز میکنند و یا به نیاز مشتریان و آنچه از محصول انتظار دارند توجه کافی نشان نمیدهند. حاصل چنین کسب و کارهایی عموما محصولی خواهد بود که مشتری نخواهد داشت و یا مشتریان خود را به مرور زمان از دست میدهد.
7 – نداشتن مدل تجاری (17 درصد)
نداشتن مدل و برنامه کسب و کار (Business Plan) یکی دیگر از دلایل مهم برای شکست استارتاپ ها به شمار میرود. از همان ابتدا مشخص کنید قرار است چه کارهایی را انجام دهید. لازم است تمام اهداف خود را همراه با زمان تحقق آنها معین کنید و برنامهای برای گسترش کسب و کار و رسیدن به فروش و درآمد بیشتر تدارک ببینید.
8 – بازاریابی ضعیف (14 درصد)
یک محصول هرقدر هم که عالی باشد اگر آوازه آن به گوش کسی نرسیده باشد مشتری نخواهد داشت و یک محصول بدون مشتری طبیعتا با شکست روبرو خواهد شد. فراموش نکنید بازاریابی خوب به اندازه یک محصول خوب حائز اهمیت است. سعی کنید مخاطبین محصول خود را بشناسید و برای تبدیل کردن آنها به مشتری واقعی تلاش کنید.
9 – نادیده گرفتن مشتریان (14 درصد)
به مشتریان خودتان به دید سرمایه نگاه کنید. بازخوردی که از مشتریهای فعلی خود راجع به محصولتان میگیرید میتواند باعث رشد و بهبود کسب و کار شما شود. برعکس نادیده گرفتن یا توجه نکردن به میزان نارضایتی مشتریان میتواند کسب و کار شما را در مسیر شکست قرار دهد.
10 – نامناسب بودن زمان عرضه محصول (13 درصد)
شاید تعجب کنید اما عامل دهم شکست استارتاپ ها زمان نامناسب ارائه محصول است. اگر محصول شما زودتر از زمان مناسب خود عرضه شود یا به حدی با تأخیر ارائه شود که بازار قابل قبولی نداشته باشد احتمال شکست آن زیاد خواهد بود. برای مثال اگر حدود یک دهه پیش، یک سرویس فروش لوح فشرده موسیقی راه انداخته باشید و تا امروز کسب و کارتان را با فراهم کردن قابلیت اشتراک آنلاین موسیقی بروز نکرده باشید احتمالا تمام مشتریان خود را از دست دادهاید.
آنچه گفته شد تنها ده مورد از مهم ترین دلایل شکست استارتاپ ها هستند که توسط وبسایت CBInsights با تحلیل 101 استارتاپ شکست خورده به دست آمده است. از دیگر عواملی که در این گزارش به عنوان دلیل شکست استارتاپ ها مطرح شده است میتوان به مواردی چون عدم تمرکز، ناهماهنگی و ناسازگاری میان اعضای تیم یا سرمایه گذاران، پاشنه اتکای نامناسب، نداشتن علاقه و اشتیاق، مکان نامناسب یا قادر نبودن به گسترش جغرافیایی کسب و کار، عدم اشتیاق و تمایل سرمایه گذاران، چالش های قانونی، نداشتن شبکه مناسب و نداشتن ارتباط با سرمایه گذار، خستگی و کار بیش از اندازه و تصمیم گیری یا انتخاب نامناسب اشاره نمود.
اگر شما هم تجربه شکست در راه اندازی یک کسب و کار را داشتهاید خوشحال میشویم در بخش دیدگاهها آن را با دیگر مخاطبین تینک بیگ به اشتراک بگذارید.